Albert Vos (67), Manager Advies & Beleid, verantwoordelijk voor HR, veiligheid, gezondheid en kwaliteit bij WENB-lid Twence gaat met pensioen. Hij was ook voorzitter van de onderhandelingsdelegatie procesbedrijven en van het bestuur van O&O-fonds GEO.
Dit betekent dat we ook afscheid moeten nemen van een zeer ervaren, betrokken en scherpe blik op de manier waarop leiders en medewerkers het beste in organisaties naar boven halen. In dit interview doen we een verwoede poging zijn ervaringen en wijsheid nog één keer samen te vatten voor een ieder die daarmee zijn voordeel kan doen.
Van vorming en opleiding naar het grotere transformatiewerk
De fascinatie voor organisaties, hun ontwikkeling en leiderschapscultuur begon al vroeg in de carrière van Albert. Hij studeerde personeelswerk aan de Sociale Academie in Hengelo, maar het toenmalige PTT en vervolgens de Postgiro hadden hem al snel op de korrel. Albert ging aan de slag met vorming, training en opleiding van medewerkers, vooral op het vlak van sociale en communicatieve vaardigheid. Albert: "In die tijd was het allerminst vanzelfsprekend dat er na je studie een baan voor je beschikbaar was, dus ik prijsde me zeer gelukkig met deze vliegende start."
In zijn tijd bij het Schieland Ziekenhuis in Schiedam kreeg Albert te maken met het grotere transformatiewerk in organisaties. Albert: "Er moesten afdelingen samengevoegd, mensen aangenomen, maar uiteraard ook ontslagen worden. Ja, dat was absoluut een uitdagende klus, waarbij ik ook kennismaakte met de dynamiek van de OR, die toen overigens nog de Overlegraden heetten."
Twintig jaar zelfstandig veranderwerk
Albert verdiepte zich in systeemkunde en transactionele analyse en deed er zijn voordeel mee als organisatieadviseur bij onder andere de ANWB en de AWVN. Albert: "Bij de AWVN lag mijn focus als organisatieadviseur op Orba, functiewaardering en duurzame inzetbaarheid. Maar goed, het lonkte toch om als zelfstandig ondernemer aan de slag te gaan met organisatieadvies en verandermanagement. En dat heb ik aardig lang volgehouden. Twintig jaar lang zette ik me in voor veel verschillende organisaties. Als adviseur en ook als interimmer, onder andere binnen de industriële sector."
Geland bij Twence binnen een sector die zich enorm ontwikkelt
Bij Twence kwam Albert in eerste instantie voor 3 dagen per week aan boord met in het begin nog het gedrag van een interimmer. "Dan ben je natuurlijk toch eerst het buitenbeentje dat de organisatie meehelpt de goede kant op te laten ontwikkelen. Maar al snel voelde ik me enorm verbonden met de organisatie en de uitdagingen waarvoor deze staat", zegt Albert.
"Eerder had Twence voornamelijk de publieke taak van het opruimen van afval; dat is nu anders. We zijn nu een producent geworden van zowel diensten en producten binnen het gehele recyclingproces, van afval naar herbruikbare grondstof en energie. Combineer dat met de brede maatschappelijke doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en de energietransitie, en dan snap je direct waarom ik me langer aan Twence wilde verbinden en daarom ook fulltime in dienst trad. Een organisatie die zo moet meebewegen, dat vraagt wat van mensen en de manier waarop je organiseert."
Albert geeft aan dat hij door zijn ervaring door de jaren heen steeds meer rode draden in organisaties ging zien. "Het is een beetje zoals bij een arts. Van buiten ziet iedereen er anders uit, maar zodra je dieper gaat kijken kom je toch steeds zeer vergelijkbare structuren en systemen tegen."
Ontwikkeling: 'Daar moeten medewerkers én leidinggevenden echt wat voor doen'
Bij Twence veranderde door de technologische ontwikkeling de organisatie en ook het type werk. Het werd schoner, mechanischer, maar ook communicatiever. Albert: "Dat vraagt van mensen een nieuwe manier om zich tot het werk, werkgever en werknemer te verhouden. Ontwikkelingen gaan sneller dan ooit. Medewerkers en leidinggevenden moeten continue mee veranderen.
Door goed uit te blijven wisselen met elkaar, opgeleid te blijven en dat vooral ook vanuit eigen motivatie te doen. En dat laatste zie ik steeds meer gebeuren. Operators ontwikkelen zich bijvoorbeeld steeds vaker van Mbo naar Mbo+ of Hbo-niveau. Ik hoor wel eens dat men vindt dat opleidingen te weinig worden afgenomen. Ik herken dat persoonlijk helemaal niet in de praktijk, maar ik heb dan ook de overtuiging dat je daar als organisatie en leidinggevende echt iets voor moet doen. Het gaat niet vanzelf!"
Arbeidsverhoudingen: 'Koester de dialoog en blijf naar elkaar luisteren'
Inmiddels is Albert al vijf jaar voorzitter en drie jaar lid van de onderhandelingsdelegatie voor het cao-proces. "Ik ben nu vijf keer betrokken geweest bij het afsluiten van een nieuwe cao. Elke keer was de focus net anders, afhankelijk van de omstandigheden. Het meest trots ben ik toch wel op de hele mooie kwalitatieve ontwikkelpunten in de cao, zoals de loopbaanpaden, de vergroening van de reiskostenregeling, het organiseren van werk in een 24/7-maatschappij, de generatieregeling en het terugdringen van de inzet van uitzendkrachten. En ook op de manier waarop we daarmee aan de slag gaan in werkgroepen.
Al met al vind ik het op deze manier een moderne kwalitatieve cao. Door mijn betrokkenheid tijdens de cao-onderhandelingen is het voor mij heel duidelijk geworden waarom het zo cruciaal is om de dialoog tussen werkgevers en werknemers goed te blijven voeren. Er ontstaan waardevolle uitkomsten als je elkaars perspectieven écht wilt begrijpen."
Hoe nu verder?
Albert gaat officieel met pensioen. "Ik vind het maar een rare gewaarwording, maar het gaat gebeuren. Stilzitten zie ik mezelf niet doen, dus ik denk dat ik mijn adviesbureau maar weer activeer en mijn contacten ga aanhalen. Er komt vast weer iets op mijn pad", zegt Albert.
Afsluitend vragen we Albert nog naar zijn ervaring met de WENB en of hij nog tips voor ons heeft. "De WENB maakt mooie stappen. Deskundig, lekker kordaat en veel slagkracht. Eerst vond ik dat jullie wel heel veel ballen in de lucht hielden. Die feedback heb ik ook wel eens teruggegeven: blijf bij de kern, werk vanuit je bestaansrecht. Die ontwikkeling heb ik gezien en dat is mooi!"